Khi gia nhập KPMG vào năm 1991, Isabelle Allen cho biết, hãng cung cấp dịch vụ kế toán và kiểm toán tên tuổi này đánh giá và tưởng thưởng những người có chuyên môn sâu. “Chúng tôi tìm kiếm những người thạo việc và ngày càng hoàn thiện kỹ năng cho cùng một công việc qua từng năm,” một giám kinh doanh của KPMG tại Pháp cho biết.
Hiện nay, công ty đang tìm kiếm nhân viên, những người khát khao thay đổi, những người có khả năng giải quyết các vấn đề từng chưa tồn tại hai năm trước đây. Sau khi tìm hiểu các nghiên cứu mới nhất về tác dụng của hiệu ứng đa ngôn ngữ, Allen tự hỏi liệu kiến thức về ngoại ngữ có phải là dấu hiệu tài năng của những ngôi sao tương lai này hay không. “Bộ não đa ngôn ngữ có thể thực hiện tốt hơn việc kinh doanh so với bộ não đơn ngữ,” Antonella Sorace, giáo sư giảng dạy ngôn ngữ học tại Đại học Edinburgh, cho biết .Các công ty đa quốc gia từ lâu đã coi những lợi ích mang tính chức năng của hiệu ứng đa ngôn ngữ như một cầu nối giữa các nền văn hóa kinh doanh. Theo kết quả nghiên cứu của chương trình giảng dạy ngôn ngữ Born Global thuộc Viện khoa học xã hội và nhân văn Anh, việc không nói được các ngôn ngữ khác thậm chí có thể là trở ngại đối với nhiều người trên con đường thăng tiến.
“Chúng ta vẫn nghe nói rằng luôn có một rào cản vô hình khai triển cho những người chỉ nói được một ngôn ngữ trong môi trường kinh doanh toàn cầu”, Richard Hardie, chủ tịch HĐQT của Ngân hàng UBS tại Luân Đôn, đồng thời phụ trách Ban điều hành của Born Global, nói. Nhân viên sẽ không được tham gia vào “bầu không gian riêng” của các chuyên gia điều hành cao cấp, trừ khi họ đã có “kinh nghiệm làm việc ở nước ngoài, nhận thức tốt về các nền văn hóa khác nhau và có thể thành thạo [một vài] ngôn ngữ”.
Tuy nhiên, càng ngày càng có những cách thức khác để đạt được hiệu quả làm việc thông qua khả năng ngoại ngữ. Google Translate và các ứng dụng máy tính khác dù chưa phải là công cụ dịch thuật hoàn hảo nhưng cũng có thể giúp bạn chuyển tải ý nghĩa cơ bản của văn bản. Những người nói tiếng Anh bản địa có thể tận dụng lợi thế của mình trước bối cảnh phần lớn dân số thế giới đều mong muốn tìm hiểu thứ ngôn ngữ chung trong kinh doanh quốc tế. Ngay cả những người không nói tiếng Anh cũng có thể sử dụng thứ tiếng Anh theo phong cách Globish (được ghép từ “Global và English, và đây không phải là tiếng Anh “bồi” nhưng được những người sử dụng trên khắp hành tinh dùng với những cải biến phù hợp với văn hóa, trình độ học vấn, đời sống tiện dụng – ND).
Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứ khoa học gần đây, nếu làm như vậy, họ có thể bỏ lỡ những lợi thế của việc học hỏi và khả năng nói các ngôn ngữ khác.
Để giỏi ngoại ngữ, thế hệ lãnh đạo mới cần:
- Thiết lập việc đào tạo ngoại ngữ và tuyển dụng nhân viên có khả năng sử dụng nhiều ngoại ngữ cho các kế hoạch chiến lược dài hạn để phát triển.
- Là nhà quản lý, hãy đưa ra một ví dụ bằng cách học hỏi và sử dụng các ngôn ngữ khác.
- Các chính sách hỗ trợ người lao động có khả năng sử dụng nhiều ngôn ngữ.
- Coi đa ngôn ngữ như là một thuộc tính về sự đa dạng cho các thành viên.
- Đừng quên tầm quan trọng của việc giao tiếp bằng văn bản: phát triển hoặc tuyển dụng người có khả năng nói và viết ngoại ngữ.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Fabra Pompeu của Barcelona phát hiện ra rằng mọi người có xu hướng đưa ra quyết định hợp lý hơn với ngôn ngữ thứ hai của mình. Các lợi ích khác có thể bao gồm khả năng thương lượng tốt hơn – bởi những người có khả năng sử dụng nhiều ngôn ngữ có thể dễ dàng nhìn thấy quan điểm của người khác hơn – thứ năng lực được nâng cao để chuyển đổi giữa các tác vụ, và sự tập trung cao độ hơn cũng như khả năng thiết lập các thứ tự ưu tiên.
Giáo sư Sorace, người sáng lập Bilingualism Matters với mục tiêu truyền bá thông tin dựa trên khoa học về ngôn ngữ và ngôn ngữ học, cho rằng điều này không tạo ra sự khác biệt cho dù ngôn ngữ thứ hai được sử dụng rộng rãi như tiếng Anh hoặc tiếng Hindi.
Các ngôn ngữ khác ngoài tiếng mẹ đẻ được con người sử dụng sau này trong cuộc sống có thể có tác dụng tương tự. Giáo sư Sorace cho rằng, cũng như việc tuyển dụng thêm những nhân viên có khả năng sử dụng nhiều ngoại ngữ, các doanh nghiệp nên dành nhiều thời gian để đào tạo các kỹ năng ngôn ngữ, hợp tác với các trường đại học để thúc đẩy nghiên cứu và hỗ trợ lực lượng lao động trong việc huy động mọi người sử dụng nhiều ngoại ngữ.
Tuy nhiên, bạn vẫn cần thời gian để trở nên thông thạo một ngôn ngữ và biến nó thành công cụ hữu ích trong kinh doanh – và khả năng ngôn ngữ không phải là liều thuốc vạn năng giúp bạn khắc phục những khác biệt văn hóa trong kinh doanh.
Jo Dawson, một nghiên cứu sinh tiếng Đức và tiếng Thụy Điển tại trường đại học Cambridge hiện làm việc tại The Alexander Partnership, cho biết rằng các nhà quản lý cấp cao nói tiếng Anh như một ngôn ngữ thứ hai vẫn không thể hiểu hết ý của các đồng nghiệp bản xứ trong công việc. “Họ không biết đồng nghiệp của mình đang thực sự nói gì”, cô nhận xét.
Mối quan tâm nghiêm túc hơn nằm ở chỗ thời gian dành cho việc học một ngoại ngữ có thể sẽ trở nên tốt hơn nếu nó được dành cho việc học hỏi các kỹ năng khác, chẳng hạn như việc học chơi một nhạc cụ nào đó – bởi chúng mang lại hữu ích cho não bộ.
Bill Anderson – phó chủ tịch cao cấp tại Pearson English, một chương trình vừa được diễn ra trong khuôn khổ hợp tác với Financial Times bàn về những thách thức và cơ hội của hiện tượng song ngữ – cảnh báo rằng ngân sách thường niên hạn hẹp không cho phép cho phép thực hiện các mục tiêu học ngoại ngữ dài hạn. Hãy thực hiện một “cam kết ngắn hạn [cho các khóa học ngoại ngữ] và bạn sẽ có được lợi ích ngắn hạn”, ông nói.
Pearson tập trung đo lường lợi nhuận trên vốn đầu tư từ các dịch vụ ngôn ngữ mà nó chào bán ra thị trường, nhưng Anderson nói rằng các khách hàng yêu cầu cải thiện năng suất 45 giờ mỗi năm cho mỗi nhân viên mà họ điều qua các lớp tiếng Anh.
Một số nghiên cứu cho thấy rằng các tác động của việc học ngoại ngữ học đối với não bộ – đặc biệt trong việc cải thiện khả năng sử dụng nhiều ngoại ngữ để lọc ra thông tin không phù hợp và đặt ra các trình tự ưu tiên – có thể không quá nghiêm trọng. Một bài báo cho thấy các tạp chí học thuật thích xuất bản các nghiên cứu tích cực về khả năng song ngữ.
Mặc dù vậy, không có bằng chứng cho thấy những người sử dụng nhiều ngoại ngữ bị thiệt thòi và khi trở nên quan tâm hơn đến tiềm năng nhận thức của nhân viên mình, các doanh nghiệp sẽ nhìn thấy cơ hội để thu nhận lợi ích. Bà Allen cho biết các công ty đã không thực hiện tốt công việc “khai thác tiềm năng to lớn của tất cả những người có khả năng sử dụng nhiều ngoại ngữ trên khắp thế giới.”
Ở các quốc gia có nhiều ngôn ngữ bên cạnh tiếng địa phương – hoặc các cộng đồng di dân – việc phải biết nhiều hơn một ngôn ngữ đôi khi được coi là một gánh nặng chứ không phải là một tài sản. Ngay cả những quốc gia mà song ngữ là điều hết sức bình thường trong xã hội như Na Uy hay Hà Lan chẳng hạn cũng có xu hướng tập trung vào những ưu điểm trực tiếp nhất.
