Theo Chỉ số Xu hướng công việc 2021 của Microsoft, hơn 70% người lao động trong số 30.000 người được khảo sát tại 31 quốc gia muốn chọn hình thức làm việc linh hoạt từ xa.

Trong lần trò chuyện cùng một anh chàng trẻ tuổi tại một quán café ở Sài Gòn những ngày giáp Tết Tân Sửu, người viết bài này cảm thấy rất ấn tượng với dự định mà anh chàng ấp ủ cho tương lai. Không khó để nhận ra niềm phấn khích cùng sự háo hức toát ra trong từng cử chỉ cũng như trong ánh mắt lấp lánh của anh chàng.

Bẵng đi một thời gian dài không gặp lại anh chàng. Trong những ngày đỉnh dịch của tháng 8-9, tôi nhắn tin cho chàng trai này để hỏi thăm sức khoẻ, nhân tiện nhắc đến dự án hôm nào. “Chị ơi, em đang có kế hoạch mới.” Ồ, người trẻ giỏi thật. Dịch bệnh tai quái thế này mà vẫn ấp ủ các dự định mới – tôi thầm nghĩ. “Em sẽ không ở Sài Gòn nữa. Mà sẽ đưa cả gia đình về quê.”

“Ô, sao thay đổi nhanh vậy? Dự án của em rất triển vọng mà…”

“Không, đại dịch đã làm em suy nghĩ lại rồi. Giờ đây, em chỉ nghĩ đến sức khoẻ chứ không muốn nghĩ đến chuyện kiếm tiền nữa. Em sẽ đưa tụi nhỏ về quê, cho chúng sống giữa thiên nhiên. Còn em, em sẽ làm việc từ xa, vì bây giờ, không cần phải đến văn phòng, vì ngồi ở đâu cũng có thể làm việc được…”

Làn sóng Covid-19 thứ tư tại Việt Nam đã làm đảo lộn mọi thứ, trong đó có hành vi của người trẻ đối với công ăn việc làm và sự nghiệp. Đó không chỉ là hiện tượng đơn lẻ, mà đã trở thành xu hướng diễn ra trên toàn cầu, làm nảy sinh một mô hình mới: Hybrid Working, theo đó, người lao động có thể chủ động lựa chọn làm việc tại bất cứ nơi đâu và chỉ lên văn phòng khi cần thiết.

Khi mô hình làm việc truyền thống không thể níu chân người trẻ

Theo Chỉ số Xu hướng công việc 2021 của Microsoft, hơn 70% người lao động trong số 30.000 người được khảo sát tại 31 quốc gia muốn chọn hình thức làm việc linh hoạt từ xa. Thường là những người độc thân, thế hệ Z dễ cảm thấy tác động của sự cô lập do đại dịch, và so với các thế hệ trước, họ cảm thấy khó khăn hơn trong việc tìm kiếm động lực làm việc hoặc cân bằng giữa cuộc sống và công việc. Với mô hình linh hoạt này, người lao động trẻ sẽ làm việc từ hai đến ba ngày một tuần ở nhà và thời gian còn lại là ở văn phòng. Trong khi các thế hệ cũ phải vật lộn với việc quay trở lại văn phòng theo những cách khác nhau, hơn bất kỳ nhóm nào khác, những người lao động trẻ hơn này nhận thấy sự thuận lợi trong cách thiết lập mô hình làm việc hybrid. Trong năm nay, khoảng 63% các công ty tăng trưởng cao trên thế giới đã áp dụng mô hình Hybrid Working, trong đó có những ông lớn như Microsoft, Ford Motor và Google.

Một trong những điểm sáng của mô hình làm việc từ xa là sự mở rộng của thị trường nhân tài. Các thông tin tuyển dụng nhân sự làm việc từ xa trên LinkedIn đã tăng hơn năm lần trong thời kỳ đại dịch. 46% nhân viên làm việc từ xa mà Microsoft khảo sát đang có kế hoạch chuyển đến một địa điểm mới trong năm nay vì giờ đây họ có thể làm việc từ xa. Xu hướng này cho thấy rằng cả doanh nghiệp và người lao động không còn bị ràng buộc vào những quan niệm truyền thống về không gian và thời gian. Mô hình tuần làm việc cố định 40 giờ với các lợi ích lâu dài không có sức hấp dẫn như các thế hệ trước.

Tương lai của mô hình văn phòng linh hoạt (flexi-office)

Theo một khảo sát được thực hiện bởi WeWork và Workplace Intelligence, 75% người được hỏi cho biết họ sẵn sàng xem xét các gói lợi ích nhỏ hơn, ít hơn để đổi lấy sự tự do làm việc tại nhà. Đáng ngạc nhiên hơn nữa, một số phúc lợi mà họ sẵn sàng từ bỏ bao gồm chăm sóc sức khỏe, tiền làm việc ngoài giờ, và thậm chí là tiền thưởng. Với nhiều người trẻ, tiền bạc hay sự nghiệp không còn là tiêu chí ưu tiên nữa. Nghiên cứu của Microsoft cho thấy 41% lực lượng lao động toàn cầu có khả năng cân nhắc rời bỏ người sử dụng lao động hiện tại của họ vào năm tới, trong đó có 54% thuộc thế hệ Z.

Mô hình Hybrid Working cũng có nghĩa là sẽ có ít người hơn trong văn phòng làm việc, do đó, theo nhiều chuyên gia, hiện tượng huỷ hợp đồng thuê văn phòng của một số doanh nghiệp có thể sẽ diễn ra trong tương lai gần, trong khi số khác sẽ cần phải thiết kế lại văn phòng theo hướng nhỏ gọn hơn, tập trung vào các tiêu chí wellness, công nghệ và bền vững.

Với những doanh nghiệp không muốn thuê văn phòng theo kiểu truyền thống trong bối cảnh cần cắt giảm chi phí do tác động của đại dịch, một “không gian thứ ba” đang được cân nhắc. Đó có thể là quán cafe, các không gian co-working hay sảnh khách sạn. Đây cũng chính là một loại mô hình văn phòng linh hoạt đang được các doanh nghiệp ưa chuộng. Theo một nghiên cứu của Ernst & Young mô hình văn phòng linh hoạt sẽ chiếm 30% thị trường văn phòng vào năm nay, trong đó tỷ lệ không gian văn phòng này ở ngoại ô thành phố sẽ tăng 67%.

Các ông lớn trong ngành khách sạn đã nhanh nhạy nắm bắt được xu hướng này. Accor Hotel Group – một trong những thương hiệu ten tuổi nhất trong ngành – đang biến các phòng trong hệ thống 250 khách sạn của mình thành không gian văn phòng linh hoạt. Theo đó, khách thuê có thể chọn gói thuê theo ngày, tuần hay tháng hoặc tích điểm với Accor Live Limitless Program, sử dụng các tiện ích trong phòng lưu trú như một du khách bình thường. InterContinental New York Barclay ở Midtown (Hoa Kỳ), ra mắt dịch vụ “The Offices at Barclay” với các gói dịch vụ thep ba phong cách – truyền thống, lounge và tiện nghi. Khách thuê sẽ có quyền sử dụng nhiều dịch vụ – từ wifi, fitness, in ấn, trà, cà phê trong phòng, bữa sáng, món nhẹ bữa trưa, cho đến chỗ đỗ xe.

Trong khi đó, Spacemize, một ứng dụng cho thuê văn phòng linh hoạt tại các khách sạn ở Anh và Mỹ, đang chào mức phí 19,99 bảng Anh/tháng. Được thành lập trước khi đại dịch bắt đầu, Spacemize đang coi đại dịch như một cơ hội để thay đổi lâu dài cách chúng ta vẫn nhìn nhận về một văn phòng. “Nhiều công ty không gia hạn hợp đồng thuê văn phòng theo cách truyền thống. Tôi cho rằng, trong 10 năm tới, chúng ta sẽ chứng kiến sự thay đổi trong cách nhìn của các công ty về văn phòng và cách thức tốt nhất để cấu trúc mọi thứ.” – Zain Dhareeja, nhà sáng lập Spacemize, chia sẻ.