Tháng 3 này, Thủ tướng Ai Cập đã công bố một biện pháp mới nhằm ổn định nền kinh tế đang trên đà rơi tự do của nước này. Ông nói, để giảm gánh nặng cho khoản nợ IMF trị giá 3 tỷ đô la của quốc gia và để giảm bớt lạm phát, vốn đã đạt mức 26,5% vào tháng 1, những người nước ngoài muốn có hộ chiếu Ai Cập sẽ chỉ cần chi 500.000 USD, tức giảm 33% so với mức trước đó. Thậm chí còn rẻ hơn nữa: Chỉ cần chi 300.000 USD cho tài sản thuộc sở hữu nhà nước, bạn sẽ ngay lập tức có quyền công dân.
Ai Cập không phải là quốc gia đầu tiên coi những người giàu có sở hữu hộ chiếu thứ hai là những con bò sữa – và đây cũng không phải là quốc gia cuối cùng. Trong thời đại bất ổn xã hội, chia rẽ chính trị, đại dịch, chiến tranh giữa các siêu cường và sự nóng lên toàn cầu, những người giàu nhất thế giới là những người tiêu dùng háo hức có được quyền công dân và ngày càng có nhiều quốc gia vui mừng gọi họ là khách hàng. Trong khi một số người theo chủ nghĩa tương lai công nghệ đã chuyển sang các boong-ke và đảo cá nhân ở New Zealand, thì một cách phổ biến hơn nhiều để chứng minh lối sống của bạn trong tương lai là có được một hoặc ba quốc tịch.
Các công ty xử lý thủ tục giấy tờ cho các chương trình quốc tịch như vậy đang báo cáo sự gia tăng nhu cầu của những người Mỹ giàu có muốn sở hữu quốc tịch ở Caribê hoặc châu Âu.
Paul Williams của La Vida Golden Visas cho biết: “Nhu cầu của thị trường Hoa Kỳ tăng gần gấp 100 lần so với cách đây 5 năm, và giờ đây, hiện tượng đó vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.”
Andrew Henderson, giám đốc của Nomad Capitalist, báo cáo số đơn xin nhập quốc tịch St Lucia chỉ riêng từ những người mang hộ chiếu Hoa Kỳ đã tăng gấp 9 lần. “Khi chúng tôi bắt đầu triển khai chương trình, khoảng 40% khách hàng của chúng tôi là người Mỹ, nhưng bây giờ, con số này là khoảng 70%,” – ông cho biết thêm.

Caribe là nguồn cấp truyền thống trong mảng quốc tịch thứ hai, thông qua một quá trình bắt đầu vào năm 1984 với chương trình ở St Kitts và Nevis. Quốc gia này chỉ cắt giảm chi phí trong một thời gian giới hạn, với việc cấp nhanh hộ chiếu trong 60 ngày để đổi lấy 125.000 USD kết thúc vào tháng 6. Tuy nhiên, hộ chiếu châu Âu vừa hữu ích vừa có giá cao hơn – và con đường ngắn nhất để có được tấm thẻ thông hành của EU là thông qua Malta. Nó cung cấp một cách thức đơn giản dù tốn kém. Theo Jon Green, Giám đốc Latitude North America, chương trình của công ty này đã được triển khai cách đây một thập kỷ hoặc lâu hơn nhưng chỉ mới thu hút được sự quan tâm đáng kể trong thời gian gần đây.
“Khi mới bắt đầu vào ngành cách đây 15 năm, tôi đã tự hỏi tại sao một người Mỹ lại muốn có hộ chiếu thứ hai?” – ông nói. “Nhưng nhu cầu từ Hoa Kỳ đã tăng vọt trong 5 hoặc 6 năm qua, đến mức chúng tôi đã mở một văn phòng ở đó. Malta là tiêu chuẩn vàng và là lựa chọn số 1.”

Tất nhiên, lĩnh vực “hộ chiếu thứ hai” từ lâu đã gắn liền với những người muốn bỏ qua các quy định hoặc những bất tiện gắn liền với quyền công dân ban đầu của họ – ví dụ như quyền được miễn thị thực vào khu vực Schengen của EU, vốn không dành cho công dân Ấn Độ hoặc Nam Phi, hoặc cơ hội được cư trú tại một quốc gia có chế độ thuế dễ thở hơn. Tất nhiên, người Mỹ có quyền tận hưởng chính sách miễn thị thực như vậy, và IRS đánh thuế thu nhập trên toàn thế giới, bất kể nơi cư trú. Vậy thì điều gì đang thúc đẩy sự gia tăng số lượng đơn đăng ký từ những người giàu có nhất ở đây?
Các chuyên gia trong ngành cho biết đại dịch đã chứng minh một điểm quan trọng. “Việc chuyển sang làm việc từ xa đã mở ra cơ hội cho những người có thu nhập cao sống ở bất cứ đâu.” – Paul Williams cho biết.
Green đồng ý. Những khách hàng có thể đã từng mua một ngôi nhà nghỉ dưỡng ở Miami giờ đây đã chọn St Lucia hoặc Antigua. “Mua nhà ở vùng Caribê là để đa dạng hóa tài sản bên ngoài quốc gia của bạn và bạn cũng có thể đủ điều kiện để có quốc tịch thứ hai thông qua giao dịch đó.” – ông cho biết.
Đừng đánh giá thấp tác động tâm lý của việc đóng cửa biên giới.
Theo Henderson, người sở hữu tới năm cuốn hộ chiếu, dù đã từ bỏ hộ chiếu Mỹ cách đây một thời gian, khi COVID ập đến, đột nhiên mọi người muốn có hộ chiếu như một phương án dự phòng.
Tất nhiên, ngay cả hộ chiếu Hoa Kỳ cũng có giới hạn: Ví dụ: nếu doanh nghiệp của bạn thường xuyên cử bạn đến Trung Hoa đại lục, hộ chiếu Grenada cho phép quyền miễn thị thực trong khi hộ chiếu Mỹ thì không. Thật vậy, một trong những khách hàng của Henderson đã bị từ chối khi nộp đơn xin quốc tịch Grenada, sau khi quyết định thu thập tất cả các hộ chiếu ở Caribe như kiểu thẻ bóng chày. Tuy nhiên, vị khách hàng này đã rất vui khi có được tấm hộ chiếu đáng mơ ước khi đại dịch xảy ra.
Sự bất ổn về chính trị cũng là một yếu tố quan trọng. Cả người Mỹ cánh tả và cánh hữu đều đã chuyển sang những chương trình như Thị thực Vàng như một biện pháp dự phòng.

“Ở những nơi bất ổn hơn trên thế giới, bạn có thể xuất trình hộ chiếu từ một quốc gia nhỏ, yên bình ở Caribe để nhận phòng khách sạn,” – Latitude’s Green nói, lưu ý rằng điều đó làm giảm khả năng trở thành mục tiêu của nạn cướp bóc hoặc tệ hơn khi bạn chỉ là khách.
Đó là một trong những lý do chính mà quốc đảo Vanuatu nghĩ rằng chương trình đầu tư lấy quốc tịch 7 năm của họ sẽ hấp dẫn người Mỹ. Theo Juris Gulbis, một luật sư đang làm việc với chính phủ, chương trình này, được mô phỏng theo những chương trình ở Caribe, đang được mở rộng. Ngưỡng đầu vào tối thiểu hiện đang là khoản đầu tư vào trái phiếu trị giá 99.000 USD.
Hộ chiếu Vanuatu cho phép công dân tận hưởng chính sách miễn thị thực khi di chuyển trong khu vực Schengen, một đặc quyền tạm thời bị đình chỉ một phần do những nỗ lực này. Nhưng Gulbis tin rằng nó sẽ sớm được phục hồi.
Thuế má cũng trở thành một yếu tố thúc đẩy xu hướng đầu tư vào quốc tịch thứ hai. Các quốc gia như Malta cho phép công dân chịu mức thuế suất là 5% và các công ty tư vấn di trú cho biết rằng số người Mỹ xin hộ chiếu thứ hai ngày càng tăng để sau đó họ có thể từ bỏ quyền công dân ban đầu của mình – và được hưởng lợi từ những quy định thuận lợi đó. Paul Williams của Golden Visas cho biết ngày càng nhiều chủ ngân hàng và các doanh nhân ở Thung lũng Silicon tìm đến ông cho một kế hoạch 5 năm dựa trên điều đó.
Henderson chia sẻ về trường hợp của một khách hàng giàu có sử dụng dịch vụ của mình. “Sở hữu hàng trăm triệu USD, ông ấy muốn có càng nhiều hộ chiếu và bất động sản càng tốt. Và đối với ông ấy thì điều đó là xứng đáng.”